Akya balığı özellikleri ve akya balığı fiyat bilgisi okurlar tarafından merak edilen konulardan biridir. Akya balığı, tek veya ufak sürüler halinde yaşamakta olan ve avlaması gerçekten de zor olan balık türlerinden biridir. Akya balıkları mücadeleci balıklardandır ve yöresel olarak çıplak, çatal kuyruk, kuzu balığı, leka balığı gibi adlarla da isimlendirilmektedir. Ülkemizde Ege, Akdeniz, Marmara ve Karadeniz‘de yaşayan,  tüm denizlerinde boy gösteren ancak sayısı artık son derece az olan bir balıktır.

Ortalama olarak 50 santim, 30 kilogramdır.

Hanım balığı olarak da isimlendirilmekte olan akya balıklarının ortalama uzunlukları 50 – 60 santimetre ve ağırlıkları ise ortalama 30 kilogram kadardır. Boylarının iki metreyi bulduğu da olmuştur. İnce yapılmış pullarla örtülü bir vücuda sahip olan akya balıklarının baş kısımlarında ise pul bulunmamaktadır. Bu noktada kendisine özgü balık çeşitlerinden biri olarak kabul edilebilmektedir. Yırtıcılık tarzı lüfere benzeyen akya balıkları, balık sürülerine acımasızca saldırmasıyla bilinmektedir. Aynı zamanda boyutuna göre son derece kıvrak ve çevik hareket edebilen bir balık türüdüür.

Akya balığı fiyatları

Akya balığı ülkemizde kilosu ortalama 60 TL fiyatlardan satılmakta olup bölgeye göre daha uygun veya daha yüksek fiyatlardan bulunabilmektedir. Akya balığının diğer ismi kuzu balığı olup fiyatını soracağınız zaman eğer karşı taraf sizi anlamazsa kuzu balığı olarak da söyleyebilirsiniz. İstanbul’daki balıkçı esnafı ise akya balığını “Kofananın irisi” olarak satmaktadır. Ancak ikisi arasında büyük farklılıklar bulunmaktadır.

Akya balığı özellikleri :

Vücut tipi olarak elipse yakın olarak yanlardan basık olan akyanın sırtı mavi veya yeşil-kahverengi renklerindedir ve yanal çizgisinin alt kısmı parlak beyazdır. Gençleri daha çok kahverengimsi bantlara sahip yan kısımlarıyla bilinmekte olup, vücuduna çok iyi işleyen ufak ve ince pullara sahiptir. Bu nedenle balık pulsuzmuş gibi gözükür ve pek çok kişi tarafından “Pulsuz balık” olarak da adlandırılır. Büyük bir baş ve ağız yapısına sahip olan akya balıklarının alt çene kısmı üste göre daha uzun olup gözleri ise standart boyutlardadır.

Balığın ikinci sırt yüzgeci ile anal yüzgeci neredeyse aynı hizadan başlamaktadır. İkinci sırt ve anal yüzgeci arasındaki uzantılar ise siyahımsı olup, bu siyahlık diğer yüzgeçlerin uç kısımlarında da görülebilmektedir. Balığın ağız kısmında zımpara kağıdını andıran dişler bulunmakta olup, bu dişler olta takımını kesecek kadar ciddi seviyede olmasada ciddi oranda yıpratacaktır. Dilinde ve damak kısmında tutucu geriye dönük dişlere de sahip olan akya, saldırgan özellikleri ile beraber önüne gelen hemen hemen her balığa saldırmaktadır ve onu yiyemese bile öldürmektedir. Eğer gıda eksikliği çekerse yalnızca balıklara değil, kalamar ve karideslere de saldırmaktadır. Bu nedenle bazen canlı karidesle yemlenmiş olan balıklara atılan takımlara da çıkmaktadır. Akya balıklarının başlıca gıdasını küçük balıklar oluşturmaktadır. Akarsularımızda daha çok ufak sürüler halinde dolaşıp yemlenmekte olan akya balıklarının büyük olanları ise daha çok yalnız bir şekilde gezer ve avlanır.

Akya balıklarında üreme

Nisan ayının ortalarında üreme süreci başlayan akya balıkları Haziran ayının sonuna kadar üreme sürecine devam eder. bu balıklar ortalama 14 yıl kadar yaşamaktadır. Akya balıklarının sayısı, Ege ve Akdeniz’deki profesyonel balıkçıların yasak olan zamanlarda geceleri kuvvetli ışıklar kullanarak balığı kabartıp o şekilde aşırı avlanmaları sonucunda epey azalmıştır. Bu nedenle akya balıkları üreme dönemlerinde büyük zarar görmüştür. Yanlış ve yasak avlanma teknikleri bu balıkların üremesine engel olmakta olan önemli bir sorundur. Ülkemizde zaten balık fiyatları yüksek durumda iken akya balıklarının bu şekilde avlanması daha da önemli bir sorun anlamına gelmektedir.

Akya balığı avlama usulü

Akya balığı üreme dönemlerinin dışında, yasak olmayan süreçte avlanmalıdır ve avlanırken doğal yem veya suni yemleme olmak üzere iki farklı seçenek kullanılabilir. Akya için genellikle akyem sınıfından sayılan balıklar kullanılmakta olup bu balıklar uskumru, iri sardalya, kefal, lüfer gibi balıklardır ve canlı veya ölü olarak kullanılabilir. Aynı zamanda ölü bütün kalamar da akya yakalamak için kullanılabilecek başarılı yöntemlerden biridir. Akya balıkları yaşadığı sularda genelde 50 metreye kadar iri kırmalık taşlık dipleri tercih etmekte olup, yemlenmek için kıyılara da gelmektedir ve bu nedenle kırmalık-taşlık dipli akıntı altı kıyılarında sıklıkla görülür. Nehirlerin deltalarında acı sulara girip yavru balıklarla beslenebilir. Bu bağlamda akya balıkları kıyıdan yemleme ve atıp çekme ile de yakalanabilmektedir. Akya balıkları sığlıklara giderek oradaki yavru balıklara saldırdığı için kıyıdan bırakma takımlarla yakalanabilir. Akya sık yemlenen bir balık olduğundan çok derin olmayan ve dibi taşlık olan koyların seçilmesi başarılı olunabilmesi için temel etkenlerden biridir. Akya iri bir balık olduğu için onu sudan çıkarmak kolay olmayacaktır. Balık yakalandığında istediği kontrolü kurmaya ve hemen kurtulmaya çalışacaktır. Bu noktada avcı kontrolü kaçırmamak için oltayı boşa çıkarmadan gergin tutmalıdır. Akya ani bir şekilde yükselip takımı boşa çıkartabilir. Akya balığının amatör balıkçılar tarafından avlanması ise oldukça zor ve maliyetli olabilir. Akya balıkları günümüzde nadir yakalanan balıklardan biri haline gelmiştir ancak bu durum ekonomik durumunun çok yüksek olmasını sağlamamıştır. Ekonomik olarak daha çok yöresel olan bir balıktır.

Günümüzde sayıları maalesef oldukça azalan akya balığı, ülkemiz sularında nesli tükenme tehlikesi altında olan balık türleri arasındadır. Akya balıklarının yaşamını idam ettirebilmesi, neslinin tükenmemesi için bazı önlemler alınıyor olsada yazımız yayım tarihi itibariyle henüz istenen sonuçlar elde edilememiştir.