Kullanıcılar “Dalgakıran nedir?” sorusunun yanıtını aramakta ve dalgakıran hakkında bilinmesi gerekenleri merak edebilmektedir: Dalgakıran, fırtınalı havalarda yoğun dalgalar ve bunun yanı sıra gelgitler, akıntılara karşı koruma sağlamak için kıyı bölgesine inşa edilmekte olan yapılara denilmektedir. Antik Çağ’dan günümüze kadar inşa edilmekte olan dalgakıranların günümüzde de modern yapıdaki inşaları sürmektedir.

Dalgakıranlar, kıyı şeridini tehlikeden korumaya yardımcı olduğu gibi aynı zamanda gemilerin demirleme yerlerini korumak açısından da önem arz eder. Dalgakıranlar kıyı yönetim sisteminin bir parçasıdır. Erozyonu en aza indirebilmek için kıyıya paralel olarak inşa edilirler. Kıyı sularındaki dalga hareketlerinin yoğunluğunu azaltmak dalga kıranların temel görevidir. Böylece güvenli bir liman sağlanmasına yardımcı olurlar. Bunun yanı sıra kıyı erozyonunu azaltabilmek için eğimli bir sahili korumak için tasarlanan çeşitli küçük yapılar olarak da karşımıza çıkabilirler. Yani dalgakıranların çok sayıda türü bulunmaktadır.

Dalgakıranlar bazen doğal olabildiği gibi çoğunlukla yapay olarak oluşturulur.

Dalgakıran Türleri

Dalgakıran türleri kendi içerisinde ayrılmaktadır. Bunlardan başlıcaları şu şekildedir:

Groynes

Kumsallarda genelde su kenarlarına dik olarak küçük dalgakıranlar uygulanır. Bunun amacı akıntılar ve dalgaların etkilerinin kıyı boyunca hissedilmesinin azaltılmasıdır. Böylece daha rahat yüzme sağlamaktadır. Bu bağlamda uygulanan dalgakıranlara groynes ismi verilmektedir.

Taş Dolgu Dalgakıran

Taş dolgu dalgakıran olarak tabir edilen dalga kıran türü, dalga enerjisini dağıtabilmek için yapısal boşluklardan yararlanmaktadır. Birim ağırlıklarına göre aşağı yukarı sıralanan taş yığınlarından oluşmaktadır. Çekirdeği dalgalardan koruyan bir zırh katmanı olarak büyük taşlar ve çekirdek için daha küçük taşlar barındırır. Yapının dışında yer alan kaya veya beton zırh üniteleri enerjinin çoğunu emmekte ve dalga enerjisinin dalgakıran çekirdeği boyunca sürmesini engellemektedir. Sığ sularda taş dolgu dalgakıranlarının maliyeti düşüktür ancak su derinliği arttıkça malzeme gereksinimi de artacağından maliyet yönünde dikkate alınması gereken bir artış gerçekleşmiş olacaktır. Bu yüzden her yerde moloz dalkırana yer verilmemektedir.

Keson

Kendisine çarpan dalgaların uygulamış olduğu devrilme kuvvetine direnebilmek için keson kütlesi ve içindeki dolguyu kullanmakta olan bir dalkıran türüdür. Sığ suda inşa edilmesi pahalıdır ve daha çok derin uslarda inşa edilmesi avantajlıdır. Dalga enerjisini absorbe edebilmek, dalga yansımasını ve dikey duvarın üzerindeki yatay dalga basıncını azaltabilmek için dikey yapının önüne bazen ek bir moloz tümseği yerleştirildiğine şahit olmak mümkündür. Bu tarz bir tasarım da deniz tarafında ek koruma ve dalgakıran iç kısmında rıhtım duvarı sunacaktır.

Dalga Zayıflatıcı

Sahile paralel olarak çizgi boyunca konumlandırılan dalga zayıflatıcı, dikey plaka ve karaya bakan iki plaka olarak ayrılmaktadır. Her bir levha diğerinden 200 milimetre kadar boşlukla ayrılmaktadır. Altında yer alan su hacminin hareketiyle açık deniz dalgasını yansıtmakta, dalganın etkisi altında salınımını ve aşağı yönde gelen dalgaya zıt fazda dalgalar oluşturmayı mümkün hale getirmektedir.

Basamaklı Dalgakıran

Eğimli taş dolgu halinde ve dalga hareketi arasında basit kavram dengesini oluşturabilmek için kullanılmaktadır. Dalga hareketlerine karşın koruma sağlamak için S şekilli eğimli taş dolgu biçimiyle oluşturulabilir. Bu tip dalgakıranların önünde geniş bir basamak yer almakta olup, dalga hareketleri bu kısım ile yeniden şekillenmektedir. Bu nedenle ismi Basamaklı Dalgakıran olarak adlandırılır.

Özel Tip Dalgakıranlar

Çeşitli yerlerde kazıklı, yüzen gibi ağırlıksız tip dalgakıranlar daha çok küçük tekne limanlarını korumak için ikincil bir dalgakıran olarak kullanılır.

Etiketler:

Dalgakıran nedir?
Dalgakıran türleri