Sardalya Mevsimi

Antik Çağ’da sularda bol olduğu bilinen sardalyanın ismi, Sardunya adası olan Sardinya kıyılarından gelmektedir. Genellikle taze veya konserve olarak satılan balıklardır. Sardalya, birlikte hareket eden ve büyük boyutlara ulaşabilen büyük balık sürüleri oluşturur. Kendilerini savunmak için bu şekilde örgütlenmektedirler.

Sardalya balıkları tüm yıl boyunca bulunabilir ancak sıcak mevsimlerin sardalya için en iyi avlanma mevsimi olduğu bilinir. Sardaya balıkları Mayıs ayından Ekim’e kadar ki süreçte daha yaygındır. Çünkü yüzey sularının daha sıcak olduğu, planktonların daha bol olduğu ve sardalyaların daha fazla tüketildiği dönemdir.

On yıl kadar yaşayabilmekte olan sardalya maksimum 25 cm uzunluğuna çıkar. Normal boyu 15 cm olarak kabul edilir. En az boy 11 cm olarak kabul edilmektedir. Balıklar açık denizde de yer aldığı gibi yetiştiricilik de yapılabilmektedir. Bu balıklar Plankton ve yumurta veya balık larvalarıyla beslenirler.

Sardalya tazeliği hakkında dikkat

Çok çabuk bozulan bir balıktır ve tuzda saklanmaya veya soğutulmaya başlayana kadar sadece sahil kasabalarında yenirdi. İç kasabalarda kurutularak, tuzlanarak veya tütsülenerek yenebilen bir balıktı. Bu yüzden çabuk bozulan bir balık olduğu hep göz önünde tutulmalıdır. Yediğimiz sardalyaların çoğu Akdeniz’den gelmektedir.
Sardalyanın bir porsiyonunun sağladığı Omega 3 çoklu doymamış yağ asitlerinin içeriği, günlük önerilen miktarın %100’ünü karşılamaktadır. Selenyum, iyot ve magnezyumdaki içerikleri de önemlidir. Vitaminler arasında B12, B6 ve niasin gibi B grubundan bazıları bulunmaktadır. Bunun yanında Sardalya ayrıca kalsiyum emilimini ve kemiklere sabitlenmesini teşvik eden ve kandaki kalsiyum seviyelerini düzenleyen E ve D vitamini gibi yağda çözünen vitaminler sağlar.

Sardalya’nın faydaları

İspanyol Kalp Derneği’ne göre, “Bu balık yüksek oranda su içerdiğinden, nişasta, şeker veya karbonhidrat içermediğinden, %20 kaliteli protein içerdiğinden, çok az doymuş yağ içerdiğinden ve hepsinden önemlisi kardiyovasküler sağlığa çok faydalıdır. , Kalbin en iyi müttefikleri olan Omega-3 yağ asitlerini barındırır.”

Oega-3 yağ asitleri, LDL kolesterol (“kötü” kolesterol olarak bilinir) düzeylerini azaltarak ve HDL kolesterol HDL (“iyi” kolesterol) düzeylerini artırarak yağ metabolizmasını stabilize ettikleri için vücutta önemli bir rol oynar. Bu, kardiyovasküler sağlığımız için çok önemlidir çünkü kardiyovasküler hastalıkları azaltmaya yardımcı olur.

Küresel çapta sardalya:

Sardalya, ringa balığı ailesinin, Clupeidae’nin belirli gıda balıklarından herhangi biri, özellikle Sardina, Sardinops ve Sardinella cinslerinin üyeleri; Sardalya adı aynı zamanda yaygın ringa balığı (Clupea harengus) ve diğer küçük ringa veya yağda konserve edildiğinde ringa balığı benzeri balıklara atıfta bulunabilir. Avrupa sardalya (Sardina veya Clupea pilchardus) – İngiltere’de pilchard olarak bilinir – Akdeniz’de ve İspanya, Portekiz, Fransa ve İngiltere’nin Atlantik kıyılarında bulunur. Clupea harengus, Kuzey Amerika kıyıları da dahil olmak üzere Kuzey Atlantik boyunca bulunur. Sardinops cinsinin tanınan beş türü o kadar benzerdir ki bazen tek tür S. sagax olarak sınıflandırılırlar. Beş tür Pasifik ve Hint okyanuslarının farklı bölgelerinde bulunur ve batı Kuzey ve Güney Amerika, Japonya, Avustralya ve Güney Afrika’dan avlanmaktadır. Balıklar çoğunlukla gece planktonla beslenmek için yüzeye çıktıklarında yakalanırlar. Yakalandıktan sonra balıklar kıyıya taşınırken tuzlu suya batırılır. Sardalya birçok farklı şekilde konserve edilir. Konservehanede balıklar yıkanır, başları çıkarılır ve balıklar ya fritözde ya da buharda pişirilerek pişirilir, ardından kurutulur. İspanya, Portekiz ve diğer birçok ülkede balıklar daha sonra zeytin veya soya fasulyesi yağı ile paketlenirken, İskandinav ülkelerinde alternatif olarak tütsülenebilirler. Ayrıca bir domates veya hardal sosunda da paketlenebilirler.

Türkiye’de Sardalya

Sardalya Türkiye’de özellikle yaz aylarında tüketilen bir balıktır. Mayıs ayından Ekim ayına değin ülkemizde taze olarak bulabilirsiniz. Aslında hemen hemen her mevsimde ülkemizde tüketilen bir balıktır. Bunun nedeni genelde ucuz ve lezzetli olmasıdır.  Aynı zamanda çok sağlıklı bir balık olduğu yani insan sağlığı açısından faydaları olduğu bilinmektedir. Ucuz olması ve hemen hemen her yerde bulunabilmesi onu daha cazip kılmaktadır. Aynı zamanda çok ağır gelmeyen bir balık olmasından dolayı da tercih edilmektedir. Restoranlarda da en çok yer verilen balık türü sardalyadır. Genelde menülerde en uygun fiyatlı olarak görülebilecek balık da odur. Sardalyadan gereken verimi alabilmek için tazeyken tüketilmesi gerekir. Türkiye’de daha çok tavada pişirilerek tüketilmekte olan bir balıktır.

Kaynaklar:
https://entrenosotros.consum.es/en/season-of-sardines
https://www.britannica.com/animal/sardine